18 Ağustos 2014

Pediatrik Nöroşirürji'nin Türkiye'de gelişimi

 Ülkemizde pediatrik nöroşirürji ile ilgili ilk bilgiler XV. Yüzyıla aittir. Şerafeddin, Amasya şifahanesinde çalıştığı 14 yıllık süre içinde yazdığı “Cerrahiye-I İlhaniye” adlı kitabında (1465) çocukların cerrahi hastalıklarından da bahsetmiş olup, kitabında hidrosefali tedavisi ile ilgili bölümler ve gravürler vardır.

 
Bundan sonraki dönemde Osmanlı imparatorluğunun son dönemlerine kadar elimizde yeterli bilgi yoktur. II. Abdülhamit döneminde Avrupaya gönderilerek eğitim görmüş ve 1894 de ilk nöroşirürji ameliyatını gerçekleştiren Cemil Topuzlu paşa’nın çocuk cerrahisinden bahsettiği bilinmektedir. 1931  de İstanbul üniversitesinde çocuk cerrahisi dersleri anlatılmağa başlanmış, 1933 de ilk kez Haydarpaşa’da açılan çocuk cerrahisi kliniğinde bazı sinir sitemi anomalileri ve travmalarının cerrahi tedavisinin yapılmağa başlandığı bilinir. Daha sonraki yıllarda çocukların sinir sisteminin cerrahi hastalıklarının genel nöroşirürji uzmanlarınca tedavi edildiği görülür.
 
1947’de Şişli ve İzmir Çocuk hastanelerinde çocuk cerrahisi klinikleri açılmış, 1959’da Ege Üniversitesinde, 1962’de Hacettepe Üniversitesinde genel cerrahinin bir bölümü olarak çocuk cerrahisi birimleri açılmış olmasına karşın, pediyatrik nöroşirürji gibi bir kavram gündeme gelmemiştir.
 
Hacettepe Üniversitesi bir çocuk hastanesi olarak gelişmesine başlarken, daha sonraki dönemlerde çocuk nöroşirürjisi yataklarını erişkin servisinden ayırmış olmalarına rağmen konu genel nöroşirürji uzmanlarının tekelinde kalmıştır.
 
Ege Üniversitesinde nöroşirürjinin 1973 yılında kürsü oluşundan sonra Prof.Dr.Erdem Tunçbay tarafından nöroşirürjinin gelişebilmesi için subdivizyonların gerekliliği inancıyla bazı uzman ve asistanların belli konulara yönelmesi için çabalar başlatılmış, bu nedenle yurtdışında belli konularda eğitilmek üzere kişiler gönderilmesine karar verilmiştir.
 
1977’de ihtisas sınavını vererek nöroşirürji uzmanı olan Dr.Saffet Mutluer Pediyatrik Nöroşirürji olgularına yöneldi ve nöroşirürji servisinde 6 yatak bu amaca ayrıldı. 24.09.1979 tarihli kürsü kurulu kararıyla Dr.Saffet Mutluer’in İzmir Behçet Uz Çocuk hastanesinde haftada 2 gün, geçici görevle hizmet vermesi kararı alındı, bu dönemde 20 kadar pediyatrik nöroşirürji ameliyatı çocuk hastanesinde gerçekleştirilmiştir. 1980 yılında Ege Üniversitesi yönetim kurulunun kararıyla Dr.Saffet Mutluer pediyatrik nöroşirürji konusunda eğitim görmek üzere A.B.D. Chicago kentinde Northwestern üniversitesine bağlı Children’s Memorial hastanesine gönderildi. Pediyatrik nöroşirürjinin öncülerinden olan Prof.Anthony J. Raimondi ve daha sonra Prof.David G.McLone tarafından eğitilen ve 1981 yılında Northwestern Üniversitesinde Pediyatrik Nöroşirürji araştırmalarına verilen “Anne Addington” ödülünü kazanan Dr.Saffet Mutluer 1982 yılında dönerek Ege Üniversitesinde tam gün olarak yalnızca Pediyatrik nöroşirürji ile uğraşmaya başladı. 1998 yılında Profesör oldu.
 
Dr.Yusuf Erşahin 01.02.1987-30.01.1988 tarihleri arasında A.B.D.’de Northwestern Üniversitesine bağlı The Children’s Memorial Hastanesi pediyatrik nöroşirürji departmanına yollanmış, 1988 yılında ihtisas sınavından sonra zorunlu hizmet ve askerlik görevlerini tamamladıktan sonra E.Ü.T.F. Nöroşirürji anabilim Dalı’na dönerek Yardımcı Doçent olarak pediyatrik nöroşirürji ünitesinde çalışmağa başlamıştır. 2001 yılında Profesör oldu.
 
Diğer üniversitelerde de pediatrik nöroşirürjinin gelişmesine paralel olarak bu konuya ilgi duyulmasıyla Marmara Üniversitesi Nöroşirürji Anabilim Dalından Dr.M.Memet Özek  Ağustos 1990- Ekim 1991 yılları arasında Newyork Universitesi Pediatrik Nöroşirürji departmanında Prof.Fred Epstein’in yanında çalışarak pediatrik Nöroşirürji eğitimi aldı. Gazi Üniversitesi Nöroşirürji Anabilim Dalından Dr.Kemali Baykaner de 24 Mayıs-15 Ekim 1993 tarihleri arasında Kanada’da Toronto Hospital for Sick Children hastanesinde Prof.Harold Hoffman’ın yanında  eğitim gördü.
 
Dünyadaki gelişmelere paralel olarak ilk kez Marmara Üniversitesinde Prof.Dr.Necmettin Pamir’in başvurusuyla Pediatrik Nöroşirürji, Haziran 1991 de Nöroşirüji Anabilim Dalına bağlı bir bilim Dalı olarak çalışmağa başladı. Daha sonra 11 şubat 1992 de Ege Üniversitesinde ve 19 Kasım 1993 de Gazi Üniversitesinde Pediatrik Nöroşirürji bilim dalı olarak ilan edildi. Diğer üniversitelerde de bu yönde çabalar devam etmektedir..
 
Türk Nöroşirürjisinin dışa açılımı eski yıllara dayanmaktadır.  1973 de kurulan International Society for Pediatric Neurosurgery (ISPN) e ilk üye olan 1983 de Dr.Saffet Mutluer ‘dir. Daha sonra Dr.M.Memet Özek, Dr.Yusuf Erşahin, Dr.Kemali Baykaner üye oldular. Sırasıyla bunu diğer üyeler takip etti.
 
© 2019 Pediatrik Nöroşirürji Grubu. Tüm Hakları Saklıdır